Ο Οδυσσέας Ελύτης, καταξιωμένος ποιητής και ζωγράφος, γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1911 στο Ηράκλειο Κρήτης. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979 και αποτέλεσε κομμάτι της «γενιάς των τριάντα».
«Κείνο που σου προσάπτουνε τα χελιδόνια είναι η άνοιξη που δεν έφερες».
Παιδί πολύτεκνης και εύπορης οικογένειας, έζησε όμορφα παιδικά χρόνια, ταξίδεψε σε πολλά μέρη από μικρή ηλικία όπου απέκτησε εναύσματα προσοδοφόρα για την πνευματική του καλλιέργεια, φοίτησε σε εκπαιδευτήρια ανωτάτων προδιαγραφών διευρύνοντας τοιουτοτρόπως τους ορίζοντές του, πολύπλευρα. Διάγνωσε σε νεαρή ηλικία ότι πάσχει από το μικρόβιο της συγγραφής, το καλλιέργησε με φροντίδα και το περιέθαλψε στοργικά με θραύσματα πρωταρχικά από την ποίηση των Καβάφη & Καρυωτάκη.
Εγγράφτηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Αρχίζει να δημοσιεύει σε λογοτεχνικά περιοδικά διάφορα έργα του με ψευδώνυμο και σε ηλικία 28 ετών, το Δεκέμβρη του 1939, λίγο μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, θα εκδώσει την πρώτη του ποιητική συλλογή Προσανατολισμοί.
«Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις, όμως για λίγη περηφάνια το άξιζε».
Αδερφικός φίλος με τον Νίκο Γκάτσο, παρασύρονται ατέλειωτες ώρες στη δίνη των φιλοσοφικών στοχασμών, σε θέματα ιμπεριαλιστικά και βυθίζονται με πάθος αλλά χωρίς φόβο στις παλίρροιες των ιδεών τους. Διευρύνουν τη συντροφιά τους με τους Νίκο Χατζηκυριάκο – Γκίκα καταξιωμένο εικαστικό και Νίκο Καρύδη, ιδρυτή του εκδοτικού οίκου Ίκαρος, από τον οποίο εκδόθηκαν τα περισσότερα έργα του Ελύτη.
Λαμβάνει μέρος στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του ΄40, όπου γλύτωσε από βέβαιο θάνατο μετά από πολύμηνη ανάρρωση λόγω κοιλιακού τύφου στα βουνά της Αλβανίας υπερασπίζοντας την πατρίδα, με θάρρος και τόλμη. Λίγα χρόνια αργότερα εκδίδει την επόμενη ποιητική του συλλογή Ήλιος ο Πρώτος μαζί με τις παραλλαγές πάνω σε μίαν αχτίδα, έργο που εμπεριέχει στοιχεία εμπνευσμένα από την ξένη τάση της εποχής, τον υπερρεαλισμό και τυγχάνει θετικών κριτικών σχολίων.
Ακολουθούν πολύτιμα και εξαίσια έργα του όπως, Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας, το Μονόγραμμα, Τα Ρω του Έρωτα, Μαρία Νεφέλη με αποκορύφωμα το έργο που του χάρισε το βραβείο Νόμπελ, το λαϊκό ορατόριο Άξιον Εστί, το οποίο μελοποιήθηκε από τον πολύκροτο Μίκη Θεοδωράκη το 1964 και έτυχε καθολικής αποδοχής από τους Έλληνες, χαραγμένο στην ψυχή όλων με την αξέχαστη και δραματική φωνή του Μάνου Κατράκη.
Οι λέξεις που ξεκινούσαν από «ελ» μου ασκούσαν πάντα μια μαγεία. Ελλάδα, ελευθερία, ελπίδα και μια Ελένη που ερωτεύτηκα.
Ταξιδεύει πάρα πολύ και συστήνει την Ελλάδα στο εξωτερικό μέσα από τα έργα του, υποκινούμενα τα περισσότερα από το γαλάζιο του Αιγαίου, από το μπλε του νησιώτικου ουρανού και από το λευκό του αφρού της θάλασσας, στοιχεία που και ο ίδιος δεν αποχωρίστηκε ποτέ…
Αξίζει να αναφέρω ότι τον τιμά η πρόθεσή του να απορρίπτει όλες τις προτάσεις που δέχθηκε για να πολιτευτεί και έμεινε πιστός υποστηρικτής της τέχνης και των γραμμάτων, μακριά από ταυτότητες και πολιτικές χροιές και επιπλέον διατήρησε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας κάθε πτυχή της προσωπικής του ζωής.
Κάτεχε, ότι μονάχα κείνος που παλεύει το σκοτάδι μέσα του θα ‘χει μεθαύριο μερτικό δικό του στον ήλιο.
Ο Οδυσσέας Ελύτης, αυστηρός κριτής του εαυτού του και του έργου του, δεν σταμάτησε ποτέ να υπηρετεί το ταλέντο του, τη συγγραφή αλλά και τη μετάφραση ξένων θαυματουργημάτων. Μέχρι το τέλος του, αποτέλεσε μια γνήσια συγγραφική φυσιογνωμία, επηρεασμένη από βαθιές ελληνικές ρίζες.
Ο ιδεαλιστής, ο επαναστάτης, ο ανυπότακτος με έντονο το αίσθημα πατριωτισμού, ο ανατρεπτικός και συνάμα ερωτικός ποιητής ξεχώρισε για την ευγένειά του, για την χαμηλών τόνων προσωπικότητά του, για την καθαρότητα των λόγων του και για την ελπιδοφόρα πένα του.
Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών στις 18 Μαρτίου του 1996, αφήνοντας πίσω του άκρως δημιουργικά χρόνια γεμάτα ποιητικά έργα και δοκίμια, όμως εξακολουθεί να είναι διαχρονικός, να εμπνέει τους φανατικούς υποστηρικτές της ζωής, να συνδράμει κάθε χαμένη σε συμπληγάδες ψυχή να ανακαλύψει την ταυτότητά της, να αναθαρρήσει και να πολεμήσει για τα ιδανικά της, να εφορμήσει στο μίσος και τη διχόνοια, να ανακαλύψει την χαμένη αθωότητά της και να εναντιωθεί στα πρέπει και καθωσπρέπει κοινωνικά μοντέλα του σημερινού γίγνεσθαι και κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος να παραμείνει οραματιστής, ονειροπόλος, αυθεντικός και ρομαντικός…
Ρωτώ: Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία η Ποίηση;
Απαντώ: Τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση.
Κατερίνα Σιδέρη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου