Σάββατο 24 Απριλίου 2021

Πραξικόπημα Συνταγματαρχών. Το χρονικό της 21ης Απριλίου 1967



Η 21η Απριλίου του 1967, ήταν η αποφράδα ημέρα της έναρξης μιας οδυνηρής επταετίας για τους Έλληνες, με χαρακτηριστικά γνωρίσματα το βίαιο στραγγαλισμό της δημοκρατίας και την στυγνή καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Παρασκευή 16 Απριλίου 2021

Δ.Τ ΑΝΤ/ΡΧΗ ΔΗΜ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΜΕΡΙΜΝΑΣ Π. Σ. Ε. ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2020





ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ

«Μια μεγαλοφυία της Αναγέννησης». Λεονάρντο Ντα Βίντσι






Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ενόσω από το έργο του σώζεται ένα πολύ μικρό κομμάτι, αναπόσπαστα αποτελεί έναν ακόμα από τους σπουδαίους ζωγράφους της Αναγέννησης.








Ιταλός στην καταγωγή, γεννήθηκε στις 15 Απριλίου του 1452 στη Φλωρεντία, αποτελώντας το νόθο παιδί του δικηγόρου Πιέρο Ντα Βίντσι. Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε με τον πατέρα του και αργότερα στα 17 του, έχοντας γίνει αντιληπτό το ταλέντο του προς τη ζωγραφική και η καλλιτεχνική του φύση, έφυγε από κοντά του για να μαθητεύσει δίπλα στον σπουδαίο ζωγράφο της πόλης Αντρέα Ντελ Βερόκιο.


Επηρεασμένος από το ρεύμα της εποχής και την θρησκευόμενη αύρα της Ιταλίας, οι πρώτοι του πίνακες αναπαριστούσαν την Παναγία και προορίζονταν για ιδιωτικό ή και δημόσιο προσκύνημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο γνωστός πίνακάς του Η Παναγία με το γαρύφαλλο, όπου σήμερα κοσμεί την Πινακοθήκη του Μονάχου.


Το ταλέντο του είναι πολύπλευρο με αξιόλογες πτυχές. Πέραν από ζωγράφος θεωρείται γλύπτης και αρχιτέκτονας, μουσικός, επιστήμονας, μελετητής και εφευρέτης με χαρακτηριστικό του γνώρισμα να διατηρεί μανιωδώς σημειωματάρια γενικών περιεχομένων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.


Το έτος 1482, θα αναχωρήσει από τη Φλωρεντία και θα μεταβεί στο Μιλάνο αφήνοντας πελάτες δυσαρεστημένους και ημιτελή έργα, θέλοντας να ξεφύγει από μια φρενήρη τροχιά που έχουν θέσει τον ίδιο και τη ζωή του, οι ομοφυλοφιλικές του σχέσεις που αγγίζουν πολλές φορές τα όρια της σοδομίας!


Η γνωριμία του με το δούκα Λουδοβίκο Σφόρτσα θα του επιφέρει τον αριστουργηματικό πίνακα όλων των εποχών ριζοσπαστικού χαρακτήρα, Μυστικό Δείπνο, τεραστίων διαστάσεων, καλύπτοντας εμβληματικά έναν ολόκληρο τοίχο μοναστηριού. Ο πίνακας περιγράφει λεπτομερώς την αναταραχή που ξεσπά μετά την αποκάλυψη του Ιησού Χριστού προς τους μαθητές του σχετικά με την επικείμενη προδοσία. Η αγωνία, η θλίψη, ο φόβος, ο θυμός και οι αντιδράσεις των μαθητών που χειρονομούν και φωνασκούν μεταξύ τους, έρχονται σε αντιπαράθεση με όλων των εποχών τους πίνακες αντίστοιχου θέματος που περιγράφουν έναν φιλήσυχο και ενάρετο εικονολατρικό μυστικό δείπνο.





Αξίζει να αναφερθεί, ότι το συγκεκριμένο έργο στη διάρκεια των χρόνων υπέστη σοβαρές ζημιές τόσο λόγω των κατασκευαστικών υλικών που δεν κατάφεραν να διατηρηθούν στη πορεία του χρόνου αλλά και της λεηλασίας των γαλλικών δυνάμεων, με αποτέλεσμα οι συντηρητές έργων τέχνης να καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες για να διατηρήσουν αναλλοίωτο μέρος του αριστουργήματος. Αποκορύφωμα αποτέλεσε ο βομβαρδισμός του κτιρίου στη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου, η μετέπειτα αποκατάστασή του εν έτη 1999 για να επιτευχθεί η αναστήλωσή του με τη σημερινή του μορφή, η οποία δυστυχώς παραμένει δυσδιάκριτη σε σχέση με την πρωτότυπη εκδοχή του.


Λίγα χρόνια αργότερα θα ταξιδέψει στη Βενετία για ένα μικρό διάστημα και θα επιστρέψει στη γενέτειρά του Φλωρεντία ως καταξιωμένος πλέον ζωγράφος. Εκείνη την περίοδο, η γνωριμία του με τον Φραντσέσκο ντελ Τζοκόντο και η επιθυμία του τελευταίου να χαρίσει στη σύζυγό του το πορτραίτο της, ήταν η αφορμή για τη δημιουργία του διάσημου πίνακα Μόνα Λίζα ή Τζοκόντα του οποίου η αξία εκτοξεύθηκε μετά από την αιφνίδια μα τελικά πρόσκαιρη κλοπή του από το Λούβρο.

Πρόκειται για το διασημότερο πίνακα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι και έναν από τους πιο γνωστούς και πιο διφορούμενους πίνακες όλων των εποχών, λόγω της μυστηριώδους έκφρασης της γυναικείας εικόνας, της πρωτότυπης πόζας που μαρτυρά μια αίσθηση κίνησης και επιπλέον του φόντου του που αναπαριστά ένα δελεαστικό και όμορφο τοπίο πρωτόγνωρο για πορτραίτο.


Τα υπόλοιπα χρόνια μέχρι το τέλος του ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ταξιδεύει αρκετά, ασχολείται με τις επιστήμες και εστιάζει σε εφευρέσεις, έχοντας παραγκωνίζει αρκετά το καλλιτεχνικό του ταλέντο. Η ανθρώπινη ανατομία και η μελέτη της αποτελεί δέλεαρ για τον ίδιο και οι σχετικές θεωρίες του Βιτρούβιου περί ανθρώπου, αναδιαμορφώθηκαν και τελειοποιήθηκαν με τις γνώσεις και τις λεπτομερείς διατριβές του.


Ο κώδικας Ντα Βίντσι που τάραξε τα λιμνάζοντα νερά, οι θεωρίες του περί δακρύων και συναισθημάτων, οι επιστημονικές μελέτες που ως άλυτος γρίφος ταλαιπωρούν τους επιστήμονες και η ολιγάριθμη συλλογή του από πίνακες, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν το διαταραγμένο κάδρο της προσωπικότητάς του. Έφυγε από τη ζωή μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο το 1519 και χρειάστηκαν σχεδόν 3 αιώνες για να αναγνωριστούν τα έργα του και να κατοχυρώσουν την αξία που τους πρέπει.


Κλείνοντας, αυτό που θα ήθελα να μείνει αναλλοίωτο παράδειγμα προς μίμηση στον αναγνώστη ολοκληρώνοντας το άρθρο, είναι η ρύση του καλλιτέχνη «η αδράνεια εξασθενίζει τη δύναμη του νου»…




Κατερίνα Σιδέρη

Πέμπτη 8 Απριλίου 2021

«Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης εποίει»





Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, γνωστός και ως EL GRECO αποτελεί έναν από τους σπουδαίους ζωγράφους της Αναγέννησης και μια εμβληματική προσωπικότητα της τέχνης.






Γεννήθηκε το 1541 στο Χάνδακα της Κρήτης, η οποία βρισκόταν υπό την κατοχή των Βενετών. Καταγόταν από εύπορη οικογένεια και πέραν των κλασικών γνώσεων που αποκόμισε τα πρώτα χρόνια της ζωής του, σπούδαζε βυζαντινή ζωγραφική και αγιογραφία.




Σε ηλικία 26 ετών, μεταβαίνει στη Βενετία και μαθητεύει για 3 χρόνια στο καλλιτεχνικό εργαστήριο του Τιτσιάνο όπου οικειοποιήθηκε με την τεχνική των έντονων και πληθωρικών χρωματισμών, τις φωτοσκιάσεις και επιπλέον εμβάθυνε στην ζωγραφική θρησκευτικών απεικονίσεων μεγάλου μεγέθους. Με προτροπή του ίδιου του Τιτσιάνο, ταξιδεύει στη Ρώμη, στην Αιώνια Πόλη όπου θα παραμείνει για 7 χρόνια. Γράφεται στην Ακαδημία του Ευαγγελιστή Λουκά, αποκτά φήμη και βαρύγδουπες γνωριμίες, ανοίγει το δικό του εργαστήριο και ζωγραφίζει πυρετωδώς επηρεασμένος από την τάση της εποχής, τον ιταλικό μανιερισμό.


Εκεί δημιουργεί τα πρώτα του αριστουργήματα. Πολύπλοκους πίνακες με χαρακτηριστικές λεπτομέρειες τόσο στα πρόσωπα των απεικονιζόντων όσο και στις ενδυμασίες τους, μα ο δυναμισμός του χαρακτήρα του, η αμέριστη εμπιστοσύνη στο ταλέντο του, η αυτοπεποίθησή του και το άστοχο σχόλιο που θεωρήθηκε βλασφημία από τον κύκλο των κληρικών για την «Καπέλα Σιξτίνα», στάθηκαν η αφορμή για τον ίστατο προορισμό του, την Ισπανία.


Αν καταστραφούν οι τοιχογραφίες της «Καπέλα Σιξτίνα» που έχει ζωγραφίσει ο Μιχαήλ Άγγελος, θα μπορούσα εγώ να κάμω καλύτερες…


Εγκαθίσταται για ένα χρόνο στη Μαδρίτη και αμέσως μετά πηγαίνει στο Τολέδο, τελικός σταθμός της ζωής του για τα υπόλοιπα 37 του χρόνια. Στη Μαδρίτη αναλαμβάνει μαζί με άλλους εικαστικούς να διακοσμήσει το Βασιλικό Μοναστήρι Εσκοριάλ, μα η εικαστική του προσέγγιση δεν ικανοποίησε τον Βασιλιά Φίλιππο Β, έχοντας ως αποτέλεσμα να εγκαταλείψει γρήγορα την πρωτεύουσα της Ισπανίας και να αναζητήσει νέο καταφύγιο στο Τολέδο, τέως αυτοκρατορική και νυν θρησκευτική πρωτεύουσα της χώρας.


Εκεί διανύει την κορύφωση της καριέρας του. Οι πίνακες του διακοσμούν το ανάκτορο του Εσκοριάλ, το ναό του Αγίου Δομήνικου και τη μητρόπολη του Τολέδο. Δημιουργεί περίτεχνα εικαστικά έργα, ανάμεσα τους οι γνωστοί πίνακες Εσπόλιο (χαρακτηριστικός πίνακας με αναπαράσταση από τα πάθη του Θεανθρώπου, Η Αγία Τριάδα, Η Ταφή του Κόμητα Οργκάθ, Η Ανάληψη της Θεοτόκου, Η Ανάσταση του Σωτήρος, Το μαρτύριο του Χριστού, Ο Λαοκόων, Η Πεντηκοστή, Το μαρτύριο του Αγίου Μαυρικίου και της θηβαϊκής λεγεώνας και πολλά άλλα.


Στο Τολέδο το 1578, με τη γυναίκα που έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του δονα Χερόνιμα την οποία δεν παντρεύτηκε, απέκτησε ένα γιο τον Χόρχε Μανουέλ ο οποίος ακολούθησε τα βήματα του πατέρα του, μαθητεύοντας πλάι του.


Έφυγε από τη ζωή στις 7 Απριλίου του 1614, σε ηλικία 73 ετών και παρόλα τη βαθύτατη επιθυμία του να ταφεί στη γενέτειρά του την Κρήτη, η σωρός του βρίσκεται στο ναό του Αγίου Δομήνικου.


Αξίζει να αναφερθεί ότι όλα τα έργα του τα υπόγραφε πάντα στα ελληνικά με βυζαντινούς χαρακτήρες, όπως ο ομώνυμος τίτλος του άρθρου Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης εποίει, έχοντας πάντα σεβασμό και υπερηφάνεια για τις ρίζες του που δε ξέχασε ποτέ.


Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός, ότι οι πίνακες τους έγιναν γνωστοί στις αρχές του 20ου αιώνα. Έως τότε, το έργο του βρισκόταν στην αφάνεια και οι πίνακές του θεωρούνταν αποκυήματα ενός τρελού, χωρίς περαιτέρω αξία!


Μελετήθηκε σε βάθος και στάθηκε έναυσμα για τον Πάμπλο Πικάσο τον οποίο επηρέασε καλλιτεχνικά. Πλέον τα έργα του που θεωρούνται αμύθητης αξίας, διαθέτουν περίοπτη θέση στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου και μερικοί πίνακές του, κοσμούν στην Ελλάδα το Μουσείο Μπενάκη, την Εθνική Πινακοθήκη και το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης.


Πλήθος κόσμου συρρέει να απολαύσει τους ανυπέρβλητους γεμάτους λεπτομέρειες και κρυφά νοήματα πίνακές του, που χαρακτηρίζονται από σθένος, οξυδέρκεια, έντονη συναισθηματική φόρτιση, προκαλούν δέος και κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον.



Κατερίνα Σιδέρη

Τετάρτη 7 Απριλίου 2021

Οι σπόροι κάνναβης που θα ενθουσιάσουν κάθε λάτρη του είδους

 


Η θεραπευτική κάνναβη έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και έχει επιφέρει πολλές θετικές αλλαγές στην καθημερινότητα μας.

Πρόταση γάμου με μονόπετρο διαμάντι ή ζιργκόν: Το δαχτυλίδι με διαμάντια που θα την κάνει να πει το «ναι»




Η πρόταση γάμου είναι η πιο σημαντική στιγμή για ένα ζευγάρι.

Κουβέρτα βελουτέ Disney και μαξιλάρια δαπέδου για παιδικό δωμάτιο: Ντύστε τον μικρό του παράδεισο με τα κορυφαία λευκά είδη στη Θεσσαλονίκη







Κάθε παιδί αξίζει ένα υπέροχο, ζεστό και άνετο δωμάτιο, γεμάτο με όμορφες αναμνήσεις!

Σάββατο 3 Απριλίου 2021

Μια στάση εδώ! Δημήτρης Μητροπάνος










Ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο λαϊκός μας τραγουδιστής με το μελαγχολικό γρέζι στη μεστή και πλούσια φωνή του, γεμάτη χρώματα, συναισθήματα και μελωδικές χροιές, έθεσε την αυθεντική σφραγίδα στα τραγούδια του και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής μας ιστορίας.









Γεννήθηκε στις 2 Απριλίου του 1948 στην Αγιά Μονή Τρικάλων, τη «Μικρή Μόσχα» όπως χαρακτηριστικά αποκαλούσε ο ίδιος, λόγω των πολλών αριστερών οικογενειών της περιοχής. Γαλουχήθηκε χωρίς πατρικό πρότυπο, μονάχα με την αγάπη της μητέρας του μέχρι την ηλικία των 16 ετών, θεωρώντας τον πατέρα του χαμένο μέσα στη δίνη του εμφυλίου πολέμου. Ωστόσο, το 1964 ο τελευταίος έδωσε σημεία ζωής από τη Ρουμανία όπου είχε καταφύγει για να γλιτώσει τα βασανιστήρια και συναντήθηκε με το γιό του, έπειτα από 13 χρόνια, όταν ο Μητροπάνος ήταν 29 ετών.


Τα πρώτα χρόνια της ζωής του ήταν δύσκολα, με στερήσεις, φτώχεια και κακουχίες. Μετά το σχολείο, αναγκαζόταν για βιοποριστικούς λόγους να εργάζεται και δοθείσης ευκαιρίας τραγουδούσε με τους φίλους του. Σε ηλικία 14 ετών, κατεβαίνει στην Αθήνα να φοιτήσει στο γυμνάσιο φιλοξενούμενος σε συγγενικό του πρόσωπο, όπου θα αναπτύξει έντονη πολιτική δράση στη νεολαία Λαμπράκη, με αποτέλεσμα να παραμελήσει τις σπουδές του και να ακολουθεί πορείες και διαδηλώσεις, στα χνάρια του πατέρα του…


Η επαφή του με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, είναι η αφορμή για τη μετέπειτα γνωριμία του με τον Γιώργο Ζαμπέτα, η οποία αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο της πορείας του αλλά και της εξελικτικής του καριέρας. Μυείται στο τραγούδι, στη μελωδία και στη μουσική, μαθαίνει από τον καλλιτεχνικό «πατέρα» του όπως αποκαλεί το Ζαμπέτα, όλα τα μυστικά του άδυτου κόσμου των νυχτερινών κέντρων και αποκτά στο ενεργητικό του την πρώτη μεγάλη επιτυχία με τίτλο «Θεσσαλονίκη» το 1967.


Άλλη μια γνωριμία που θα αποτελέσει σταθμό στη ζωή του είναι εκείνη με τον Μίκη Θεοδωράκη. Ο Μητροπάνος με τη λιτή και σεμνή του προσωπικότητα κερδίζει αμέσως τις εντυπώσεις και λαμβάνει απρόσμενα πρόσκληση σε περιοδεία για να ερμηνεύσει τραγούδια – ύμνους από τη Ρωμιοσύνη και το Άξιον Εστί. Σε παλιότερη συνέντευξή του έχει χαριτολογώντας αναφέρει ότι τη πρώτη φορά που θα ερμήνευε αυτά τα τραγούδια, χρειάστηκε να τον σπρώξει στη σκηνή ο Νίκος Ξυλούρης, διότι δεν μπορούσε να σταθεί στα πόδια του!


Από εκεί και έπειτα αρχίζει η ανοδική του πορεία.





Ακολουθούν πολύτιμες συνεργασίες με συνθέτες και στιχουργούς μεγάλου βεληνεκούς, όπως οι Μάνος Ελευθερίου, Θάνος Μικρούτσικος, Άλκης Αλκαίος, Τάκης Μουσαφίρης, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Γιάννης Σπανός κ.α. όπου η καθεμιά δισκογραφική δουλεία είναι μοναδική, ο κόσμος την αγκαλιάζει με περίσσεια αγάπη, την απογειώνει και σε κάθε ευκαιρία συρρέει να απολαύσει τα τραγούδια του με την ανεπανάληπτη ιδιαίτερη και σπουδαία ερμηνεία του.


Ο τροβαδούρος Μητροπάνος, διατηρώντας πάντα χαμηλό προφίλ λόγω του άμεμπτου χαρακτήρα του, τραγουδά για σχεδόν 40 χρόνια και μαγεύει το κοινό του που συνεχώς πολλαπλασιάζεται. Παντρεύει αρμονικά το λαϊκό με το έντεχνο είδος, το ζεϊμπέκικο με το μελοποιημένο ποίημα και με τη φωνή του δημιουργεί ακούσματα - παρακαταθήκες που εμπλουτίζουν την πολιτιστική μας ταυτότητα. Συμμετέχει σε σχήματα με πολλούς καλλιτέχνες που στέφονται με επιτυχία και προασπίζει με σθένος κάθε προσπάθεια των νέων παιδιών στο χώρο, εν τη γενέσει. Όλοι όσοι έχουν συνεργαστεί μαζί του έχουν αποκομίσει πολύτιμες γνώσεις, εμπειρίες και μοναδικές αναμνήσεις που θα στοχάζονται και θα εξιστορούν σε κάθε τους ευκαιρία.


Από τα τραγούδια του ξεχώρισαν πολλά, όπως θάλασσα, έρωτας αρχάγγελος, θες, τα λαδάδικα, όταν έχω εσένα, σ’ αγαπώ ακόμα, σβήσε το φεγγάρι, είσαι ωραία σαν αμαρτία, απόψε θα’ θελα, πάντα γελαστοί και τόσα ακόμα, μα αξίζει να αναφερθώ στο τραγούδι Ρόζα. Έμεινε για πολλά χρόνια στο συρτάρι περιμένοντας τελικά να ερμηνευτεί και να απογειωθεί από τον Μητροπάνο, ο οποίος αγάπησε το κομμάτι με ένα ιδιαίτερο πάθος το οποίο μετέδιδε χαρισματικά και γενναιόδωρα, ενδεχομένως γιατί αναφερόταν στην εμβληματική προσωπικότητα της εβραϊκής καταγωγής, της μαρξίστριας και αγωνίστριας Ρόζας Λούξεμπουργκ και ας μην θέλησαν να μας το αποκαλύψουν ποτέ.


Έφυγε αθόρυβα από τη ζωή στις 17 Απριλίου του 2012 σε ηλικία 64 ετών και άφησε πίσω του μια τεράστια καλλιτεχνική κληρονομιά, ως διαπιστευτήριο της πολύχρονης πορείας του.


Ένα αμυδρό χαμόγελο, ένα φευγαλέο δάκρυ, μια χορευτική φιγούρα σε ρυθμό ζεϊμπέκικου και ένα ντροπαλό χαμηλωμένο βλέμμα, αυτά είναι ο Δημήτρης Μητροπάνος που εξακολουθεί να μας κρατά συντροφιά, να μας ταξιδεύει και η φωνή του που θυμίζει Ελλάδα να μας παρασέρνει να σιγοτραγουδήσουμε παρέα του στίχους που μιλάνε στη ψυχή μας.


Κλείνοντας, θα δανειστώ τα λόγια του από ένα πολύ αγαπημένο τραγούδι που σηματοδοτεί την παρουσία του ενόσω πια, δε βρίσκεται ανάμεσά μας… Είναι φωτιά, κεραυνός κι αστραπή. Η καταιγίδα που φέρνει βροχή. Είναι ένας ήχος που ζει στη σιωπή. Άκου, έχει φωνή. Άκου, ακόμα ζει.





Κατερίνα Σιδέρη