Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2021

24 Φεβρουαρίου 1981. Η ημέρα που γίναμε «βορά» του εγκέλαδου...



Ήταν μια κοινότυπη χειμωνιάτικη Τρίτη, όπως πολλές άλλες όπου τίποτα δε προμήνυε τη βραδινή έκπληξη που έκρυβε στον απόηχό της για τους κατοίκους του μικρού ιστορικού χωριού των Πλαταιών…






Είχε από νωρίς νυχτώσει και οι περισσότεροι συμπολίτες μου είχαν σπεύσει να παρακολουθήσουν στις λιγοστές τηλεοράσεις που κάποιοι διέθεταν το 12ο επεισόδιο της εβδομαδιαίας δραματικής σειράς της ΕΡΤ, «Το Φως του Αυγερινού», με πρωταγωνιστές τους Κοραλία Καράντη και Αλμπέρτο Εσκενάζυ.


Λίγο μετά τις 10:00 και ενώ η αγωνία για τα τεκταινόμενα της σειράς κορυφωνόταν, ο εγκέλαδος έκανε αισθητή την άγρια και ψυχρή παρουσία του, προξενώντας σεισμό 5,1 Ρίχτερ με επίκεντρο τις Αλκυονίδες νήσους. Μόλις είχε ξεκινήσει ένα πολυήμερο και βασανιστικό ταξίδι για τις Πλαταιές ερήμην τους..


Παντού επικρατεί αναβρασμός. Φωνές αντιλαλούν μέσα στη νύχτα και ο κόσμος πανικοβλημένος βγαίνει στους δρόμους όπως – όπως. Όλοι αναζητούν συγγενείς και φίλους για να βεβαιωθούν ότι είναι σώοι και προσπαθούν να συνειδητοποιήσουν τι συνέβη. Ο φόβος κρύβεται στα μάτια όλων μα κανείς δε διαπραγματεύεται την υπόλοιπη βραδιά να επιτρέψει στην θαλπωρή του σπιτιού του. Η ασφάλεια παραπαίει, γι’ αυτό και καθολικά επιλέγουν να παραμείνουν μέχρι να ξημερώσει στους δρόμους, μαζεμένοι γύρω από μεγάλες φωτιές και με τον πανικό ζωγραφισμένο στα πρόσωπά τους.




Την επόμενη ημέρα μοιράστηκαν σκηνές σε όλες τις οικογένειες, δεδομένου ότι οι σεισμολόγοι μέσα από τα ΜΜΕ διατυμπάνιζαν την έλευση ισχυρότερου σεισμού που δυστυχώς βγήκαν αληθινοί. Αλλεπάλληλες μετασεισμικές δονήσεις κρατούσαν σε εγρήγορση το αμείωτο ενδιαφέρον όλων, διανύοντας έτσι μια ολόκληρη εβδομάδα με αποκορύφωμα την Τετάρτη 4 Μαρτίου περίπου στις 11 το βράδυ όπου ο κύριος σεισμός των 7,3 Ρίχτερ προξένησε απειρία καταστροφικών ζημιών σε όλο το χωριό.


Η ιστορία επαναλαμβάνεται μόνο που αυτή τη φορά το θέαμα είναι αποκρουστικό. Σαφέστατα, ολόκληρη η περιοχή του Κορινθιακού κόλπου είχε υποστεί σοβαρές ζημιές, αλλά οι Πλαταιές βρίσκονταν στο 'ζενίθ' της πυραμίδας.


Οι Πλαταιές μοιάζουν σα να έχουν βομβαρδιστεί από σμήνος Μιράζ ή Φάντομς.

Εφιαλτικές σκηνές και ειδεχθή επεισόδια διαδραματίστηκαν τις επόμενες ώρες. Πολλοί ήταν αναγκασμένοι να γίνονται μάρτυρες της κατάρρευσης των σπιτιών τους μπροστά στα ανυπεράσπιστα μάτια τους. Φωνές, κλάματα, απελπισμένοι ηλικιωμένοι, κατήφεια, αγωνία, φρίκη, πόνος και τρόμος μαίνεται από άκρη σε άκρη. Μόνη παρηγοριά ήταν ότι ο σεισμός είχε προξενήσει μονάχα υλικές ζημιές και όχι ανθρώπινες απώλειες.

Την επόμενη ημέρα, οι εφημερίδες θα γράφουν: Ο εγκέλαδος προξένησε στις ιστορικές Πλαταιές περισσότερες ζημιές από εκείνες του Πέρση βασιλιά Μαρδόνιου!




Ο απολογισμός ένας. Ερείπια, παντού ερείπια. Ο κόσμος τρέχει αλαφιασμένος χωρίς προορισμό. Επικρατεί αναστάτωση και αναβρασμός. Η καταστροφή που έχει προκληθεί μοιάζει χωρίς υπερβολή, Βιβλική. Από τα τριακόσια πενήντα σπίτια του οικισμού, τα διακόσια εξήντα γκρεμίστηκαν ή ισοπεδώθηκαν και πολλά είναι εκείνα που κινδυνεύουν να καταστραφούν, ακόμα κι από δυνατό αέρα. Πολλοί ακόμα και σήμερα θυμούνται τη βάναυση βοή που μπορούσες να ακούσεις περπατώντας στους δρόμους του χωριού από τους ανυπεράσπιστους τοίχους που κατεδαφίζονταν, ταράσσοντας τη νεκρική σιγή του τοπίου.


Αποκρουστικό θέαμα αποτελεί η εκκλησία του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και έχει σχεδόν σωριαστεί στο έδαφος. Όρθια μένουν μόνο τα δύο καμπαναριά της και οι κεντρικές κολώνες του ναού. Το περίσσιο θάρρος όμως του παπά-Δημήτρη θεριεύει μέσα του και αναμοχλεύοντας τα χαλάσματα, ξεθάβει εικόνες και ιερά σκεύη, δίχως φόβο, δίχως δισταγμό.


Στην πλατεία του χωριού, έξω από το κοινοτικό γραφείο, τοποθετείται τηλεφωνική γραμμή όπου οι κάτοικοι περίμεναν υπομονετικά να ειδοποιήσουν συγγενείς τους σχετικά με την υγεία τους και τη συμφορά που τους χτύπησε.


Η αποτρόπαια εικόνα που παρουσίαζαν τα απομεινάρια των σπιτιών ήταν τόσο καταθλιπτική, με αποτέλεσμα να αναγκάσει τους κατοίκους παίρνοντας μαζί τους λίγα από τα υπάρχοντά τους, να τα εγκαταλείψουν και να δημιουργήσουν πρόχειρους καταυλισμούς εκτός χωριού στους οποίους παρέμειναν υπομονετικά σχεδόν 2 μήνες! Πολλοί ακόμα και σήμερα θυμούνται τη βάναυση βοή που μπορούσες να ακούσεις περπατώντας στους δρόμους του χωριού από τους ανυπεράσπιστους τοίχους που κατεδαφίζονταν, ταράσσοντας τη νεκρική σιγή του τοπίου.


Τα συγκλονιστικά νέα, ευαισθητοποίησαν ολόκληρη την Ελλάδα. Υλική και χρηματική βοήθεια καταφτάνει από παντού. Πλήθος κόσμου επισκέπτεται τους σεισμόπληκτους Πλαταιείς για να συνδράμει με κάθε τρόπο ώστε να επουλωθούν γρηγορότερα οι πληγές τους.


Αρκετές μέρες αργότερα θα γίνει επιτακτική η ανάγκη της ανοικοδόμησης. Όλοι ανασκουμπώθηκαν, ένωσαν τις δυνάμεις τους και οραματίστηκαν ένα νέο αύριο για τις Πλαταιές.




Μετά το πέρασμα της εορτής του Πάσχα, οι κάτοικοι αλλάζουν σελίδα στο βιβλίο της ζωής τους, εφοδιάζονται ελπίδα και δειλά – δειλά επιστρέφουν στις ρίζες τους για να δημιουργήσουν πάνω στα χαλάσματα, τα νέα οικοδομήματα που θα φωλιάσουν τα νέα όνειρά τους.


Μπορεί για πολλούς από εσάς, όλα όσα ανέφερα να θυμίζουν λυπημένο παραμύθι με αίσιο τέλος, για τους ανθρώπους όμως που τα έζησαν ακόμα και σήμερα 40 χρόνια μετά, αποτελούν μελαγχολικό κομμάτι της νεότερης ιστορίας τους και μια ανάμνηση αναπόσπαστη, βαθιά χαραγμένη για πάντα στις ψυχές τους!



Κατερίνα Σιδέρη





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου