Βρισκόμαστε στον 5ο π.Χ. αιώνα, όπου η ιωνική πόλη Έφεσος αποτελεί ένα από τους πλουσιότερους σταθμούς της Μικράς Ασίας, πόλη η οποία ήταν αφιερωμένη στη θεά Άρτεμη. Τη θεά Άρτεμη όχι όπως τη γνωρίζουμε από τους 12 θεούς του Ολύμπου θεά του κυνηγιού, αλλά τη θεά της Σελήνης, της άγριας φύσης, των βρεφών και της ιερής μητρότητας που λάτρευαν οι Αμαζόνες, οι οποίες κατοικούσαν την Έφεσο, την προϊστορική εποχή.
Ο τότε βασιλιάς ονόματι Κροίσος οικειοποιούμενος τα μυθικά πλούτη που διαθέτει το βασίλειό του, αποφασίζει να οικοδομήσει έναν μεγαλόπρεπο ναό προς τιμή της θεάς, κολοσσιαίων διαστάσεων με τη βοήθεια του ξακουστού αρχιτέκτονα Χερσίφρονα, δίνοντας αίγλη, κύρος και δόξα σε μια πόλη που πραγματικά έσφυζε από όλα τα παραπάνω. Ιστορικές καταγραφές μας γνωστοποιούν ότι στην κατασκευή του ναού συνέβαλλε και ο ξακουστός Πραξιτέλης!
Αξίζει να αναφέρουμε μερικές λεπτομέρειες για την κατασκευή, για να γίνει αντιληπτό το επιβλητικό του παρουσιαστικό και η εκ των ων ουκ άνευ καταγραφή του στα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Ο Ναός λοιπόν της Αρτέμιδος, περιστοιχιζόταν από περισσότερους από 125 μαρμάρινους κίονες, Ιωνικού ρυθμού και ύψους 20 μέτρων. Είχε συνολικό μήκος 133 μέτρα και πλάτος 73 και για να κάνουμε εύκολα τη σύγκριση και να αναλογιστούμε το υπέρογκο μέγεθός του, αρκεί να σας πω ότι ο Παρθενώνας έχει μήκος 70 μέτρα και πλάτος 31! Τα υλικά κατασκευής του ήταν το μάρμαρο και ο ασβεστόλιθος και χρειάστηκαν για την αποπεράτωσή του 120 ολόκληρα χρόνια!
Ο μαμούθ ναός περιστοιχιζόταν με καλαίσθητα έργα τέχνης, αγάλματα που απεικόνιζαν Αμαζόνες, και τα άδυτά του κοσμούσε το ομοίωμα της θεάς Αρτέμιδος το οποίο κατείχε πολλούς μαστούς, όπου κατά την κρίση των ιστορικών συμβόλιζαν τη γονιμότητα και το κάτω του μέρος ήταν περιστοιχισμένο από μέλισσες, το σύμβολο της Εφέσου. Μετά την ολοκλήρωσή του, στον εξωτερικό χώρο του ναού, πολλοί έμποροι και μικροπωλητές διαλαλούσαν την πραμάτεια τους με αποτέλεσμα όλο αυτό το περίτεχνο κτίσμα, να αποτελεί πόλο έλξης εκατοντάδων ανθρώπων σε καθημερινή βάση, προάγοντας τη φήμη του σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο.
Τη νύχτα που γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος, 21 Ιουλίου του 356 π.Χ, ο ναός καταστρέφεται απρόσμενα από εκ προθέσεως εμπρησμό ενός άσημου και ψυχικά διαταραγμένου ατόμου που φημολογείται ότι ήταν δούλος, ονόματι Ηρόστρατος, ο οποίος κατά τους ισχυρισμούς του προξένησε την ολοσχερή καταστροφή του ναού, διαβάλλοντας τη λαμπρότητα και το μεγαλείο του με την ελπίδα να χαράξει το όνομά του στις χρυσές σελίδες της ιστορίας, στόχος ο οποίος επετεύχθη. Ο Πλούταρχος, καυστικά θα σχολιάσει στα ιστορικά του, ότι η θεά δεν επενέβη για να αποτρέψει το κακό, διότι βρισκόταν απασχολημένη με τη γέννηση του πολλά υποσχόμενου Αλέξανδρου του Μέγα.
Ο ναός παρά τις απέλπιδες προσπάθειες των κατοίκων της Εφέσου, υπέστη ολοσχερή καταστροφή και ο δράστης περίλαμπρος καυχιέται για το επίτευγμά του! Συλλαμβάνεται και τιμωρείται θανάσιμα και επιπρόσθετα οι Εφέσιοι συντετριμμένοι και αποκαρδιωμένοι, προσπαθούν με κάθε τρόπο να διαγράψουν διαπαντός τον Ηρόστρατο και να εξαφανίσουν κάθε του ίχνος. Σαφώς και δεν κατόρθωσαν να επιβάλλουν την άστοχη άποψή τους, αν αναλογιστούμε ότι ακόμα και σήμερα χρησιμοποιείται η έκφραση «ηροστράτειος δόξα» για να αναφερθούμε σε αποτρόπαιες καταστροφικές ενέργειες.
Στα επόμενα χρόνια, ο ναός αναστηλώθηκε και λεηλατήθηκε εκ νέου από οπαδούς της νέας θρησκείας που είχε εισβάλει στο προσκήνιο τον Χριστιανισμό, χάνοντας το υπέρλαμπρο και επιβλητικό του γόητρο και αφήνοντας μια μελαγχολική ανάμνηση να ταξιδεύει τη μνήμη του στους αιώνες.
Περίλυπη κατά τη συλλογή πληροφοριών, ανακάλυψα ότι πολλά από τα καλαίσθητα αγάλματα του ναού, μετατράπηκαν σε κονίαμα, αρκετοί κίονες επαναχρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και κάποιοι εναπομείναντες ογκόλιθοι αποτέλεσαν τα θεμέλια άλλων αρχαίων ναών και μνημείων.
Σήμερα, στον αρχαιολογικό χώρο που άλλοτε δέσποζε ο πλούτος και η αφθονία, ο επισκέπτης έρχεται αντιμέτωπος με τη στυγνή πραγματικότητα μιας και αυτό που αντικρίζει είναι οι ελάχιστες διάσπαρτες πέτρες που έχουν απομείνει και ένας μοναχικός αναστηλωμένος κίονας, να υποδηλώνουν μίαν αλλοτινή δόξα, μιας μακρινής εποχής διατηρώντας ζωντανό το θρύλο του τερατώδους ναού και για να μας θυμίζουν ότι κάποτε ο χώρος φιλοξενούσε ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου!
Κατερίνα Σιδέρη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου