Η κομβικής σημασίας Μάχη των Λεύκτρων που έγινε στις 6 Ιουλίου του 371πΧ, ανάμεσα στους Θηβαίους με αρχηγό τον Επαμεινώνδα και στους Σπαρτιάτες με αρχηγό τον Κλεόμβροτο, επέφερε τη νίκη στους πρώτους αλλάζοντας το ρου της ιστορίας και ανέδειξε την ηγετική φυσιογνωμία του Επαμεινώνδα, μετά από τη παρθενική χρήση της τακτικής επίθεσης «λοξής φάλαγγας».
Χωρίς την παραμικρή πρόθεση να αναλωθούμε στη δίνη των λεπτομερειών της μάχης, θα αποτολμήσω μια ιστορική αναδρομή στα γεγονότα της εποχής, δίνοντας έμφαση στα σημεία που αξίζει να αφομοιώσουμε μετά το πέρας της ανάγνωσης.
Στις αρχές του έτους 371πΧ, η Σπάρτη συγκαλεί συνέδριο προσκαλώντας αντιπροσώπους από κάθε ελληνική πόλη με απώτερο σκοπό την υπογραφή μεταξύ των ειρήνης, διότι ο μακροπρόθεσμος εμφύλιος πόλεμος που ήταν σε ισχύ, είχε εξουθενώσει τόσο οικονομικά όσο και πληθυσμιακά όλους τους συμμετέχοντες.
Ο γνωστός στρατηγός Επαμεινώνδας, ως αντιπρόσωπος των Θηβαίων, απαίτησε να συνυπογράψει εκπροσωπώντας το βοιωτικό κόσμο, πράξη που δεν είδαν με καλό μάτι οι υπόλοιποι συμμετέχοντες, με αποτέλεσμα την άκαρπη λύση της συνεδρίασης για εκπλήρωση του ονείρου μιας πανελλήνιας ειρήνης και το άνοιγμα του ασκού του Αιόλου!
Στην ευρύτερη περιοχή της Φωκίδας, βρισκόταν περιπλανώμενος στρατός 10.000 Λακεδαιμονίων και 1.000 ιππέων με επικεφαλής τον στρατηγό Κλεόμβροτο, στον οποίο οι Σπαρτιάτες κληροδοτούν εντολή να επιτεθεί πάραυτα στη Θήβα, μιας και οι προσπάθειές τους να διαλύσουν την απειλούμενη – ανερχόμενη Βοιωτική συμμαχία, αποβήκαν άκαρπες.
Ο έμπειρος στρατηγός, πλησιάζει στη Βοιωτία και στρατοπεδεύει ανάμεσα στα βουνά Κιθαιρώνα και Ελικώνα κοντά στην κοιλάδα των Λεύκτρων. Η αριθμητική υπεροχή του αντιπάλου και η άμεση κατάληψη θέσης μάχης, προκάλεσε ίλιγγο στους Θηβαίους και η παράτολμη απόφαση του αρχηγού τους Επαμεινώνδα για άμεση αντίκρουση παρά το αριθμητικό τους μειονέκτημα, τους προξένησε συθέμελα ταραχή, αγωνία και άγχος.
Να αναφέρουμε ότι το ακριβές σημείο της μάχης δε μας είναι γνωστό, μιας και ο Κλεόμβροτος, επέλεξε αρχικά την παραθαλάσσια περιοχή κοντά στο Κορομίλι για να επιτύχει επικοινωνία με τη Σπάρτη για ενίσχυση του στρατεύματός του από τη θάλασσα, αλλά επιπροσθέτως ακολούθησαν επιμέρους μετατοπίσεις των στρατευμάτων πριν από την συμπλοκή.
Ο ριψοκίνδυνος Επαμεινώνδας, επινοεί την τακτική λοξής φάλαγγας στη μάχη, έναντι της παράταξης σε ευθεία γραμμή των Σπαρτιατών, ενισχύοντας πολυάριθμα την αριστερή του πτέρυγα με σκοπό να επιφέρει σύγχυση και αιφνιδιασμό, να προκαλέσει πλήγμα στον αντίπαλο αποδυναμώνοντας την ευθυγραμμισμένη παράταξη και τέλος, να καταφέρει ένα ισχυρό τοπικό πλήγμα, αποδυναμώνοντας τις επίλεκτες μονάδες του εχθρού, εγχείρημα το οποίο στέφτηκε με επιτυχία. Στην πρώτη γραμμή τοποθετεί το έμπειρο ιππικό του και αριστερά τους τον γνωστό Ιερό Λόχο με αρχηγό τον Πελοπίδα.
Μια γεμάτη σθένος, ανδρεία, θάρρος και γενναιότητα μάχη βρισκόταν προ των πυλών. Η έναρξη δόθηκε από τη πλευρά του ιππικού, το οποίο με περίσσεια τόλμη πολέμησε και υπερασπίστηκε με πίστη και αφοσίωση μέχρι τελευταίας ρανίδας αίματος. Εν συνεχεία τη σκυτάλη παρέλαβε το πεζικό όπου οι πολεμιστές χωρίς φόβο, πολεμούσαν λυσσαλέα για τα ιδανικά τους, για τον αρχηγό τους, τιμώντας επάξια το όνομα της πόλης τους.
Όλα όμως κρίθηκαν μέσα σε λίγα λεπτά. Αιφνιδίως οι Θηβαίοι είχαν πετύχει την Αχίλλειο πτέρνα των αντιπάλων τους και στο έδαφος κείτονταν τραυματισμένος ο αρχηγός των Σπαρτιατών Κλεόμβροτος. Οι Σπαρτιάτες, χαμένοι σε συμπληγάδες, αλλόφρονες και πανικοβλημένοι, οδηγούνται σε άτακτη φυγή μετά το θάνατο του αρχηγού τους, γράφοντας άρδην τους τίτλους τέλους της ιστορικής μάχης των Λεύκτρων με νικητές τους Θηβαίους, μετά από πολύωρη, αιματοβαμμένη αναμέτρηση.
Επισφαλή θεωρούνται τα στοιχεία για τις απώλειες των στρατευμάτων, μιας και οι ιστορικοί της εποχής Διόδωρος και Παυσανίας, από τις καταγραφές των οποίων αντλήσαμε τις πληροφορίες, αναφέρουν αριθμούς νεκρών που πιθανόν δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Εν κατακλείδι, η πολυπόθητη νίκη των Θηβαίων ανέδειξε τη μεγαλοφυία του στρατηγού Επαμεινώνδα, επισφράγιζε την επινόηση και κατοχύρωση μιας νέας στρατιωτικής τακτικής της λοξής φάλαγγας και τέλος οδήγησε στη σταδιακή αλλαγή της εξουσίας με την αποικοδόμηση της ηγεμονίας της Σπάρτης και τη προοδευτική άνοδο της Θήβας.
Κατερίνα Σιδέρη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου